Nadrzędnym celem rozważań podjętych w prezentowanej publikacji jest ocena konkurencyjności gospodarki Polski na tle gospodarek krajów UE przez pryzmat koncepcji rozwoju społeczno-ekonomicznego. Badaniom przyświecały także cele szczegółowe, takie jak usystematyzowanie wiedzy na temat zagadnienia konkurencyjności, określenie istoty konkurencyjności gospodarki w świetle teorii rozwoju społeczno-ekonomicznego, dokonanie przeglądu i ocena koncepcji etapowego rozwoju z punktu widzenia ich przydatności dla badania konkurencyjności gospodarek oraz ukazanie roli polityki ekonomicznej, prowadzonej zarówno na szczeblu narodowym, jak i ponadnarodowym, w zakresie kształtowania konkurencyjności polskiej gospodarki. Opracowanie składa się ze wstępu, czterech związanych ze sobą rozdziałów, zakończenia, wykazu bibliografii, spisu tabel i rysunków oraz aneksu statystycznego. W pierwszym rozdziale przyjęto podejście deskryptywne. Usystematyzowano wiedzę na temat konkurencyjności i omówiono kontrowersje towarzyszące powstaniu koncepcji konkurencyjności. Rozdział drugi rozwija wątek dotyczący teorii rozwoju społeczno-gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem etapowych koncepcji rozwoju. Trzeci rozdział zawiera analizę konkurencyjności gospodarek krajów UE. W czwartym rozdziale podjęto wątek roli państwa w kontekście kreowania konkurencyjności gospodarki. [www.ue.katowice.pl]

Przekazujemy do rąk czytelników monografię zawierającą wyniki cyklicznych systemowych badań porównawczych prowadzonych od wielu lat w Instytucie Gospodarki Światowej w ramach badań statutowych Kolegium Gospodarki Światowej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Celem prowadzonych analiz jest określenie pozycji konkurencyjnej Polski w Unii Europejskiej dziesięć lat po wstąpieniu naszego kraju w struktury tego ugrupowania integracyjnego. Polska gospodarka ukazana jest w szerszej perspektywie porównawczej, na tle pozostałych członków Unii Europejskiej, a w szczególności 11 państw członkowskich z regionu Europy Środkowej i Wschodniej (UE11). Konkurencyjność zdefiniowana została dla potrzeb prowadzonych w monografii analiz porównawczych jako zdolność kraju do uzyskania trwałej poprawy jakości życia, wzmocnienia pozycji ekonomicznej na rynkach zagranicznych oraz wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej. Definicja ta stanowi ogólne ramy przydatne do oceny różnorodnych zagadnień gospodarczych i społecznych składających się na pozycję konkurencyjną Polski. Prowadzone w monografii analizy wykraczają ponad proste podejście wynikowe - uwzględniają również czynniki strukturalne determinujące konkurencyjność Polski. Zrozumienie jak wiele różnorodnych czynników wyznacza konkurencyjność gospodarek, ich identyfikacja i ocena ich zmian w czasie może być podstawą do kształtowania polityki gospodarczej. Z tego względu w monografii analizie poddano poszczególne determinanty pozycji konkurencyjnej Polski, zarówno z perspektywy ilościowej, jak i jakościowej, co pozwala przewidzieć przyszłe trendy i wskazać niektóre obszary priorytetowe w polityce. Monografia składa się z trzech części, podzielonych na rozdziały, w których wyodrębniono szereg podrozdziałów. Celem części pierwszej (rozdziały 1-2) jest pokazanie zmian pozycji konkurencyjnej Polski w ciągu dekady członkostwa w UE. Na tę ocenę składają się dwa komplementarne elementy: określenie trendów rozwojowych polskiej gospodarki, z uwzględnieniem zmian poziomu życia ludności oraz wyznaczanie pozycji Polski w stosunkach gospodarczych z zagranicą. Porównanie wyników gospodarczych Polski w okresie 2004-2013 z rezultatami uzyskanymi przez inne kraje UE obejmuje analizę tempa wzrostu realnego PKB, określenie stopnia konwergencji poziomu dochodu w Polsce w stosunku do krajów UE15 oraz ocenę skali nierówności dochodowych i poziomu ubóstwa (rozdział 1). Natomiast odzwierciedleniem międzynarodowej konkurencyjności polskiej gospodarki jest wyznaczenie pozycji Polski w światowym handlu i międzynarodowych przepływach inwestycyjnych (rozdział 2). Druga część monografii (rozdziały 3-4) ma na celu identyfikację głównych czynników wyznaczających zmiany pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki w minionej dekadzie. Determinanty pozycji konkurencyjnej zostały ujęte w dwie grupy. Są to: 1) zasoby kapitału, pracy i technologii z uwzględnieniem zmian ich produktywności; 2) instytucje i ich jakość (w tym polityka gospodarcza). Szczegółową charakterystykę każdego z tych czynników uzupełnia próba ustalenia ich roli w kształtowaniu konkurencyjności polskiej gospodarki w okresie 10 lat członkostwa Polski w UE. W monografii poddano analizie nie tylko znaczenie członkostwa Polski w UE dla zmian konkurencyjności polskiej gospodarki, ale również oddziaływanie Polski na kształtowanie reguł gospodarowania i polityki unijne. Wybrane zagadnienia ilustrujące te procesy poddaje się badaniu w części trzeciej (rozdziały 5-6). W ramach pierwszego nurtu, tj. wpływu UE na konkurencyjność polskiej gospodarki przestawione są zmiany pozycji Polski w europejskich łańcuchach wartości, ewolucja kierunków polityki innowacyjnej związanej z implementacją polityki UE oraz znaczenie funduszy unijnych dla konkurencyjności Polski i przekształcenia na polskim rynku energii wynikające z polityki UE (rozdział 5). Patrząc na dorobek 10 lat członkostwa Polski w UE i wkład naszego kraju do procesów integracyjnych w Europie skupiono się na dwóch głównych jego elementach, tj. na osiągnięciach prezydencji Polski w UE w zakresie problematyki gospodarczej oraz na roli Polski w kształtowaniu współpracy gospodarczej Unii Europejskiej w ramach Partnerstwa Wschodniego (rozdział 6). Wnioski wynikające z przeprowadzonych analiz dotyczące poszczególnych, szczegółowych zagadnień poddanych analizie zawarte są w końcowej części każdego z podrozdziałów. Dokonaną na tej podstawie syntetyczną ocenę znaczenia członkostwa w UE dla kształtowania konkurencyjności polskiej gospodarki zawiera podsumowanie. Określono w nim pozycję konkurencyjnej Polski w Unii Europejskiej według stanu na początku 2014 roku oraz przedstawiono sugestie dla polityki gospodarczej w kontekście implementacji strategii "Europa 2020". [nota wydawcy]

Zjawisko emigracji Polaków jest bacznie obserwowane przez polskie społeczeństwo i przyciąga coraz większą uwagę organów państwa. Od samego początku stanowi przedmiot badań naukowych, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Intrygujące są przyczyny tego nasilonego odpływu ludności, sposób funkcjonowania i tempo zakorzeniania się Polaków w innych krajach, cechy ludzi opuszczających rodzinne strony, jak również skutki emigracji dla Polski, jej regionów, społeczności lokalnych, a także osób migrujących i ich rodzin. Wiele z tych kwestii podejmują autorzy niniejszego tomu. Książka będzie pomocna w prowadzeniu zajęć z zakresu demografii, ekonomii, socjologii, a także w prowadzeniu poszczególnych segmentów zajęć dydaktycznych w szeroko pojętych naukach humanistycznych, społecznych i ekonomicznych. Może stać się także swoistym drogowskazem dla budowania polityk publicznych, w tym migracyjnych, w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim.

Niniejsza monografia w części teoretycznej przybliża czytelnikom problematykę sektora MŚP w Polsce. Prezentuje stan tego sektora, jego kondycję ekonomiczną, źródła i możliwości finansowania oraz rozwoju, a także uwarunkowania i specyfikę konkurencyjności. Podkreślono szczególną rolę innowacji jako istotnego czynnika rozwoju małych i średnich firm, przedstawiając programy wspierające działalność innowacyjną MŚP w Polsce. Scharakteryzowane zostały także różne praktyki wspomagania rozwoju MŚP stosowane w innych krajach europejskich. W części empirycznej, opartej na badaniach małych i średnich przedsiębiorstw województwie śląskim, zaprezentowano programy wspierające ich rozwój oraz przeprowadzono ocenę efektów wykorzystania Regionalnego Programu Operacyjnego wpływających na funkcjonowanie tych firm.[ekonomiczna.24].

Współczesny świat biznesu to świat wędrującego kapitału inwestycyjnego, krążącego coraz szybciej dzięki postępującej globalizacji i integracji regionalnej. Rosnące umiędzynarodowienie biznesu i narastające przepływy bezpośrednich inwestycji zagranicznych powodują potrzebę wypracowania instrumentów wspomagających decyzje lokalizacyjne. Chodzi tu zarówno o decyzje towarzyszące powstawaniu nowych podmiotów gospodarczych, poszukujących możliwie najlepszych miejsc do prowadzenia działalności gospodarczej, jak i o decyzje dotyczące podmiotów gospodarczych, które z rożnych powodów dokonują regulacji swojej lokalizacji lub rozwoju przestrzennego. Pojawia się zatem potrzeba stworzenia podstaw ujednoliconej analizy walorów lokalizacyjnych różnych regionów świata, co pozwoli zarazem na dokonanie wstępnej selekcji potencjalnych lokalizacji z uwzględnieniem specyfiki sektorowej oraz nadzwyczajnych rozwiązań stosowanych przez poszczególne państwa i regiony w celu pozyskania inwestorów zagranicznych i pobudzenia rozwoju przedsiębiorczości. Istnieje też potrzeba wypracowania metodyki pomiaru atrakcyjności inwestycyjnej regionów należących do różnych państw. Z uwagi na różnice i trudności z porównywalnością danych o tych regionach najbardziej obiecujące wydaje się podjęcie próby waloryzacji regionalnej atrakcyjności inwestycyjnej dla regionów statystycznych państw należących do Unii Europejskiej. Przemawia za tym unifikacja przepisów prawnych w obrębie Wspólnoty, jak również to, że Unia Europejska stanowi w globalnej gospodarce region ekonomiczny. W Instytucie Przedsiębiorstwa Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie od 2002 r. są prowadzone badania nad atrakcyjnością inwestycyjną Polski we wszystkich skalach - od gminy przez powiaty i podregiony do województw. Celem niniejszego badania jest ocena atrakcyjności inwestycyjnej regionów UE ze szczególnym uwzględnieniem polskich województw. Stawiamy tezę, że im wyżej rozwinięty jest region, tym wyższa jest jego atrakcyjność inwestycyjna. Zakładamy także, że na atrakcyjność inwestycyjną ma wpływ przeszłość danego terytorium. Wcześniejsze nagromadzenie zasobów kapitałowych i ludzkich ułatwia przezwyciężenie recesji regionów problemowych typu przemysłowego. Trudniej natomiast zahamować lub odwrócić negatywne tendencje rozwojowe w przypadku regionów rolniczych.[wydawnictwo sgh.].