Rodzina inteligencka Gradowów, niegdyś żyjąca spokojnie i dostatnio w podmoskiewskim Srebrnym Borze, walczy o przetrwanie. Lata dwudzieste - w kraju panuje terror policyjny i kult wodza narodu, J.W. Stalina. Minęły w Rosji trudne czasy wojennego komunizmu i nastała ożywcza epoka NEP-u, ale mimo większej obfitości dóbr na rynku i pozornej swobody, ludziom to nie przynosi nic dobrego. Życiem każdego sterują zakazy i nakazy. Strach przed represjami NKWD za niesubordynację jest wszechobecny. Niełatwo dokonać wyboru, jak przetrwać, by nie stracić godności. Członkowie rodziny wziętego chirurga Borysa Gradowa - córka, awangardowa poetka, starszy syn, dowódca Armii Czerwonej, młodszy, dogmatyczny komunista, oraz ich bliscy i przyjaciele - stają przed takim dylematem w mrocznych czasach stalinizmu. [nota wydawcy]

Kontynuacja losów Gradowów, inteligenckiej rodziny ze Srebrnego Boru. Nikt z jej kręgu nie spodziewał się, że dramatyczna walka o przetrwanie tak bardzo odmieni życie Borysa Nikiticza Gradowa, seniora rodu, jego dzieci i wnuków. Pod koniec lat czterdziestych i w pierwszej połowie pięćdziesiątych, po wyniszczającej wojnie, Związek Radziecki zdumiewa stabilizacją i wzrostem swojej potęgi. Motorem rozwoju kraju jest szeroko rozumiany realizm socjalistyczny, rozpowszechniany w państwach satelickich, czego też boleśnie doświadcza bratnia Polska. Inaczej niż dotychczas ma się kształtować kultura i polityka społeczeństwa socjalistycznego. Literaturę i sztukę musi cechować zaangażowanie polityczne i ideowe., musi służyć budowie ustroju komunistycznego, stanowić przeciwwagę dla kapitalistycznego Zachodu. ZSRR oddziela się od świata żelazną kurtyną. Starzejący się Stalin rządzi niepodzielnie i jest obsesyjnie podejrzliwy. Dopatruje się wrogów nawet wśród członków politbiura. Nikt nikomu nie ufa. Wiadomo, że za każdy przejaw niesubordynacji grozi więzienie albo śmierć. Dla większości Rosjan Stalin jest w tym czasie wcieleniem władzy, twórcą sukcesów narodu i partii. On, jedyny autorytet we wszystkich dziedzinach działalności państwa totalnego, jest władcą ludzkich losów. [nota wydawcy]

W czerwcu 1941 roku Niemcy dokonują zbrojnej napaści na Związek Radziecki. Armia Czerwona cofa się; panuje chaos, całe oddziały poddają się, dochodzi do masowych dezercji. Zagrożona jest Moskwa. Stalin apeluje do sumień rodaków, odwołuje się do patriotyzmu, zwraca wolność więzionym w łagrach dowódcom. Wśród nich jest Nikita Gradow, odarty z młodzieńczych ideałów i rewolucyjnego romantyzmu. Radziecka ojczyzna żąda jednak od żołnierza Armii Czerwonej kolejnych poświęceń w strasznych wojennych latach, które odciskają się bolesnym piętnem na losach Gradowów i całego narodu. [nota wydawcy]

Peruwiański rybak ginie na morzu bez śladu. U wybrzeży Norwegii eksperci od odwiertów naftowych odkrywają na dnie morskim zagadkowe kolonie robaków. A potem wydarzenia następują jedno po drugim: wieloryby i delfiny atakują łodzie z pasażerami, zatapiają frachtowce na wszystkich morzach świata. Parzące meduzy przepędzają turystów ze słonecznych plaż Australii. W restauracjach eksplodują homary, rozpryskując przy tym śmiertelnie niebezpieczną substancję. Miliardy krabów wychodzą z morza w Nowej Anglii i zatruwają miasta na wschodnim wybrzeżu Ameryki. I wreszcie połowa Europy znika pod wodą na skutek potężnego tsunami… Świat morski, zagrożony przez bezmyślną działalność człowieka, musi się bronić. Konfrontacja ludzie - ocean kończy się niemal zagładą Ziemi. Wobec globalnego zagrożenia do akcji wkracza grono najwybitniejszych naukowców, którzy odkrywają, że kataklizmami steruje inteligentna istota żyjąca w morzu. [empik.com]

Praca dotyczy zagadnienia oddziaływania rzeki na wykorzystanie przez dąb szypułkowy różnych form wody do przyrastania na grubość w dolinie rzecznej. Znaczenie wody jako istotnego czynnika ekologicznego niezbędnego do tworzenia biomasy i formowania się przyrostów promieniowych drzewa nie budzi wątpliwości. Jednak oddziaływanie warunków mikrosiedliskowych na strategię wykorzystania wody przez drzewa w relacji do zmienności czasowej i przestrzennej dostępności różnych form wody nie zostało jeszcze wystarczająco rozpoznane. Problematyka wykorzystania wody przez drzewa jest istotna zarówno ze względów przyrodniczych, jak i gospodarczych, zwłaszcza w kontekście zagrożeń drzew i drzewostanów związanych z suszą. Szczególny przypadek uwarunkowanego hydrologicznie układu warunków mikrosiedliskowych występuje w dolinach dużych i średnich rzek. Dąb szypułkowy zajmuje siedliska na wysoczyźnie, gdzie dostępność wody wynika z lokalnych warunków klimatycznych, a także występuje na siedliskach w dolinach rzecznych, gdzie istotnym czynnikiem sprawczym decydującym o dostępności wody jest reżim rzeczny powiązany z warunkami klimatycznymi panującymi w zlewni. Rzeka oddziałuje pośrednio przez związki hydrauliczne wód rzecznych z wodą gruntową w dolinie. Oddziaływanie rzeki w dolinie wiąże się z obecnością hydrologicznego gradientu ekologicznego i zmniejsza się wraz z wyniesieniem terenu. Stąd zasadne jest przypuszczenie, że ta zmienna przestrzennie i czasowo siła oddziaływania rzeki może różnicować rytm przyrostowy dębu szypułkowego w dolinie rzecznej przez modulowanie wykorzystania dostępnej wody. Główne pytania wynikające z tej hipotezy to: Czy i w jaki sposób manifestuje się strefowość doliny rzecznej w zakresie wykorzystania przez drzewa różnych form dostępnej do przyrostów wody? Czy strefowość przyrostowa dotyczy podatności na susze? Jaki jest zasięg przestrzenny oddziaływania rzeki na przyrosty promieniowe dębu szypułkowego w dolinie? W jaki sposób różni się rytm przyrastania drzew w dolinie oraz na wysoczyźnie ze względu na wykorzystanie form dostępnej wody i podatność na susze? Czy zależności między parametrami hydroklimatycznymi i przyrostami promieniowymi mogą stanowić indykator stanu i przemian ekosystemów leśnych dolin rzecznych?